Bitcoin Addict เปลี่ยนเว็บไซต์ใหม่เป็น www.bitcoinaddict.com
สวัสดีครับ ในบทความก่อนเกี่ยวกับ Abracadabra ที่เป็นหนึ่งในแพลตฟอร์มที่อยู่ในกลุ่ม DeFi 2.0 คงจะได้เห็นความซับซ้อนและความพยายามในการสร้าง Stablecoin ที่ไม่มีศูนย์กลางแล้ว วันนี้ผมอยากจะมีแนะนำสองแพลตฟอร์มด้วยกัน ตัวแรกคือ OlympusDao ที่มีเป้าหมายในการสร้างเงินสำรองที่ไม่มีตัวกลาง (Decentralized Reserve Currency) และอีกแพลตฟอร์มหนึ่งซึ่งแยกออกมาชื่อ Olympus Pro ที่ตั้งใจจะช่วยแพลตฟอร์มอื่นๆในการแก้ปัญหาเรื่องสภาพคล่อง โดยรายละเอียดการทำงานของทั้งสองแพลตฟอร์มมีอะไรบ้าง ผลตอบแทนเป็นอย่างไร หรือความเสี่ยงอะไรบ้างที่ต้องรู้ก่อนลงทุน เกริ่นมาพอสมควรแล้วเดี๋ยวผมจะค่อยๆอธิบายไปในบทความนี้ครับ
ก่อนที่จะอธิบายเนื้อหา ผมอยากอธิบายสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในแพลตฟอร์ม DEX ทั่วไปให้เข้าใจก่อนครับ โดยปกติแล้วทางแพลตฟอร์มจะไม่มีสภาพคล่องเป็นของตัวเอง จำเป็นต้องให้ผู้ใช้งานมาเพิ่มสภาพคล่องให้ ดังนั้นจึงสร้างแรงจูงใจให้คนเข้ามาเพิ่มสภาพคล่องด้วยการแจก Governance Token แต่ปัญหามันเกิดขึ้น ดังนี้
ปัญหานี้เป็นปัญหาที่หลายๆแพลตฟอร์มต้องพบเจอ มี Governance Token เพียงไม่กี่แพลตฟอร์มที่ยังรักษาราคาให้ไม่ตกได้ แต่แพลตฟอร์มที่ได้ผลกระทบจากการเทขาย Governance Token มีเยอะมาก และเคสล่าสุดเกิดกับ Latteswap มีข่าวว่า Sam Bankman-Fried เจ้าของ FTX Exchange อาจจะนำสินทรัพย์จาก Adamant Finance มาฝากที่ Latteswap เพื่อฟาร์มเหรียญ Latte จนได้พอสมควรจึงเทขาย Governance Token อย่างแรงทำให้จากราคาประมาณ $8 ร่วงอย่างรวดเร็วจนปัจจุบันนี้ราคาเหลือเพียง $0.2 แต่ OlympusDAO นั้นใช่วิธีการที่ต่างออกไปที่จะแก้ปัญหา Toxic Liquidity
ปัจจุบันมี Market Cap ที่ 3,600 ล้านดอลลาร์ เป้าหมายหลักของแพลตฟอร์มคือการสร้างสินทรัพย์ที่เก็บมูลค่าได้ดีและมีความกระจายศูนย์ (Decentralized Store of Value) ใช้ชื่อว่า OHM เนื่องจากปัจจุบันในโลก DeFi จะมีความผันผวนสูงอยู่แล้ว Stablecoin มากกว่า 90% ก็ยังเป็นแบบ Centralized มาก เช่น USDT, USDC และ BUSD อาจถูกควบคุมโดยรัฐและเงินเฟ้อกัดกินอำนาจในการจับจ่ายใช้สอยอีกด้วย (Purchasing Power) OlympusDAO จะมีสินทรัพย์ค้ำมูลค่าและสินทรัพย์เหล่านั้นยังสามารถหาผลตอบแทนได้สม่ำเสมอ
ปัจจุบันสินทรัพย์ที่ใช้สำรองก็มีหลากหลายทั้งเป็น Stablecoin เช่น DAI, FRAX, LUSD หรือเป็น Cryptocurrency เช่น ETH, และ LP token เช่น OHM-DAI LP และ OHM-ETH LP ผู้ใช้ OHM จะทราบว่าราคา OHM มีมูลค่าแท้จริงเท่าไหร่ เราจะเรียกว่า Backing per OHM
โดยปกติแล้วหากราคา OHM มีค่าเท่ากับราคาสินทรัพย์ที่ค้ำอยู่ก็คงจะไม่มีใครเห็นค่าของมัน OlympusDao จึงคิดค้นวิธีการขาย OHM ที่เรียกว่าว่า Bond (1,1) โดยหลักการก็คือ
หลังจากได้ OHM จะมีทางเลือกให้ขายหรือนำ OHM ไป Stake ในแพลตฟอร์มเพื่อรับ OHM ส่วนเกินจากการ Bond ได้ โดย OHM ใหม่ที่ได้รับนั้นจะทบต้นให้โดยอัตโนมัติ ทำให้ผลตอบแทนได้รับคำนวณเป็น APY
จากตัวอย่างปัจจุบัน การ Stake OHM ได้ผลตอบแทนที่สูงถึง 8,312.5% APY สาเหตุที่มันได้เยอะแบบนี้มาจากกลไกการรักษาราคา OHM ครับ
กรณี 1 OHM < Backing per OHM: OlympusDAO จะใช้เงินในคลังซื้อคืน OHM ในตลาดที่ราคาต่ำ และ Burn ทิ้ง ทำให้จำนวน OHM ในตลาดลดลงส่งผลทางอ้อมให้ราคาขึ้น
กรณี 2 OHM > Backing per OHM (สถานการณ์ปัจจุบัน): OlympusDAO จะ Mint OHM ใหม่ขึ้นโดยการขายที่ Bond (1,1) คนซื้อ Bond จะได้ OHM ราคาถูก ซึ่งในเบื้องหลังนั้นต้นทุนการ Mint OHM จะใช้เงินเท่ากับ Backing per OHM นั่นก็หมายความว่าส่วนต่าง OHM กับ Backing per OHM จะเป็นกำไรให้แพลตฟอร์ม โดยแพลตฟอร์มจะนำเงินส่วนเกินนี้หักค่าใช้จ่ายในการบริหารและนำกลับไปให้คนที่ Stake OHM นั่นเอง
ผู้ซื้อ OHM-DAI Bond: จะได้กำไรจากส่วนลดราคาของ Bond เท่ากับ 923.43-894.01 = $29.42 คิดเป็น APR 236.52%
ผู้ Stake OHM: จะได้กำไรจากส่วนต่างราคา OHM ที่ขายกับ Backing per OHM เท่ากับ 894.01-167.01 = $727 คิดเป็น APR 435.3% หรือ 7473.55% APY ใกล้เคียงกับที่แสดงบน Dashboard
ตราบใดที่ OHM ยังราคาสูงกว่า Backing per OHM แพลตฟอร์มจะขาย Bond เพื่อ Mint OHM ออกมาเรื่อยๆ และกำไรจากส่วนต่างนั้นก็จะนำมาทบให้กับผู้ที่ Stake OHM เพราะฉะนั้นเมื่อเวลาผ่านไป ราคา OHM จะลดต่ำลงไปจนถึง Backing per OHM ได้ สำหรับผู้ที่ Stake ไม่ชิงขายก่อนแม้จะได้รับผลกระทบจากราคา OHM ที่ตก แต่ APY ที่สูงก็น่าจะชดเชยให้ผู้ที่ Stake OHM ได้กำไรเช่นกัน ผมจะยกสถานการณ์ปัจจุบันมาคำนวณให้ดูนะครับ
เปรียบเทียบการขายและการ Stake OHM กำหนดให้วันที่ 1 มกราคม Alice มี 1 OHM และต้องการผลกำไรสูงที่สุดจะเลือกอะไรระหว่างการขาย OHM วันนี้แล้วนำไปลงทุนที่อื่นหรือ Stake OHM ?
ทางเลือก 1 ขาย OHM แล้วนำไปฝาก Anchor
ทางเลือก 2 Stake OHM
สรุปได้ว่าการ Stake ให้ผลตอบแทนที่มากกว่า แม้ว่าราคา OHM จะค่อยๆตกลงไปก็ตาม นอกจากนี้สินทรัยพ์ที่มาค้ำมูลค่าก็มีแนวโน้มมากขึ้นเรื่อยๆ ทำให้ราคา Backing per OHM จะค่อยๆสูงขึ้นกว่าเดิมเช่นกัน หรือจะใช้ wsOHM price บนหน้า Dashboard เป็นการประเมินราคา OHM ปัจจุบันจะมีค่าประมาณเท่าไหร่ก็ได้เช่นกัน
นอกจากนี้การ Stake OHM จะได้ sOHM มาเป็นสัญญาในการฝาก รายได้จากการขาย Bond จะมาทบต้นใน sOHM Pool ทำให้ sOHM เป็นแหล่งเก็บสะสมมูลค่าที่โตขึ้นเรื่อยๆ เราสามารถฝาก sOHMไว้ใน 3,3 Together จาก Pool Together ซึ่งเป็น Partnership กับ OlympusDAO โดยถ้าเราฝาก sOHM ไว้ที่นี่จะมีโอกาสได้รับรางวัลพิเศษ ยิ่งฝากมากก็ยิ่งมีโอกาสได้มาก ลักษณะคล้ายกับสลากออมสินของธนาคารออมสินครับ และเมื่อเราต้องการ Unstake การแลก sOHM กลับเป็น OHM จะทำให้ได้ OHM มากกว่าเดิม เพราะมี OHM เสริมจากรายได้ขาย Bond
ทั้งหมดนี้ก็เป็นภาพรวมการทำงานคร่าวๆของ OlympusDAO ครับ ต่อจากนี้เราจะไปดูที่ Olympus Pro กัน
Olympus Pro เป็นแพลตฟอร์มที่แยกออกมาจาก OlympusDAO โดยจะเน้นไปที่การขาย Bond เท่านั้น เพราะการขาย Bond โดยใช้ LP ในการซื้อนั้นจะส่งผลดีอย่างมากกับทางแพลตฟอร์มเอง และตัวผู้ซื้อที่ได้ของในราคาถูกก็ได้ประโยชน์มากขึ้นเช่นกัน โดยรวมแล้วจะช่วยให้แพลตฟอร์มต่างๆแก้ปัญหาเรื่องสภาพคล่องได้ ส่วนที่ต่างจะมีแค่ระยะเวลาปลดลอคเป็น 7-14 วัน แล้วแต่แพลตฟอร์มกำหนด และปัจจุบันมีแพลตฟอร์มที่เข้าร่วมการขายแล้วถึง 11 แพลตฟอร์มและมีแนวโน้มโตขึ้นเรื่อยๆ
จากข้อมูลที่เล่ามา คงจะเห็นได้ว่าการ Stake นั้นให้ผลตอบแทนที่สูงมาก และ Bond ก็ยังให้ประโยชน์กับทั้งแพลตฟอร์มและผู้ซื้อเช่นกัน เรามาไล่ประโยชน์ที่ตัวแพลตฟอร์มได้รับและประโยชน์ที่ผู้ซื้อ Bond ได้รับกันครับ
ประโยชน์กับแพลตฟอร์ม
ประโยชน์กับผู้ซื้อ Bond
เปรียบเทียบการขาย Bond กับระบบการเงินในปัจจุบัน
แม้ว่าการขาย Bond ใน DeFi จะเป็นเรื่องที่ค่อนข้างแปลกใหม่ แต่จริงๆแล้วระบบนี้ใช้กันแพร่หลายมากในธนาคารกลางทั่วโลก จากข้อมูลของ messari ธนาคารกลางใช้หลักการนี้ในการรักษาเสถียรภาพของค่าเงินประเทศตัวเองเช่นกัน จากในรูปตัวอย่างจะเป็นธนาคารกลางของจีนที่มีสินทรัพย์ในคลังเป็นเงินดอลลาร์และทอง หากเกิดสถานการณ์ที่สั่นคลอนเสถียรภาพของประเทศทำให้เงินหยวนอาจถูกเทขาย รัฐบาลจีนก็จะใช้เงินในคลังนี้นำมาช้อนซื้อเงินหยวนเพื่อรักษาราคาไว้ให้ได้
หลายคนอาจจะคิดว่า APY มหาศาลแบบนี้คงจะอยู่ได้ไม่นาน ซักพักฟองสบู่ก็จะแตกและทำให้ OHM คงมูลค่าไว้ไม่ได้ จริงๆแล้วเบิ้องหลังการ Staking (3,3) และ Bond (1,1) นั้นมีที่มาที่ไปและได้รับการคำนวณมาอย่างดีแล้วค OlympusDAO มีวิธีการคิดนี้มีเบื้องหลังมาจากการวิเคราะห์ Game Theory และหาทำผลลัพธ์ออกมาให้เยอะที่สุดจากการร่วมมือกันให้แพลตฟอร์มไปต่อได้
หากใครไม่เคยได้ยิน Game Theory จะขอเล่าให้ฟังแบบคร่าวๆ คือ เป็นการศึกษาการตัดสินใจของคน โดยเกมนี้แบ่งผู้เล่นเป็นสองฝ่ายและทั้งสองสามารถเลือกกระทำการได้ 1 อย่างจากตัวเลือก 2 อย่าง ผลลัพธ์ที่ออกมาจะดีหรือไม่ดีจะต้องขึ้นอยู่กับอีกฝ่ายมาตัดสินใจเช่นกัน
ตัวอย่างคลาสสิคเรียกว่า Prisoner's Dilemma นักโทษ A และ B ปล้นธนาคารด้วยกันแต่โดนจับได้ ทั้งสองมีทางเลือกสองทางคือ ”ทรยศ” หรือ “ปิดปากเงียบ”
กลับมาที่ Game Theory ของ OlympusDAO ทางแพลตฟอร์มได้วิเคราะห์ออกมาดังนี้ แบ่งเป็นสองฝ่าย คือ เราและคนอื่น แต่มีการกระทำ 3 อย่างคือ Stake, Bond และ Sell OHM
การออกแบบเช่นนี้ทำให้ผู้ใช้งานเกิดความร่วมมือกันและช่วยกันรักษาระบบให้อยู่รอดได้นานที่สุดเพื่อผลประโยชน์ของตัวเองแต่ส่งผลดีต่อภาพรวมแพลตฟอร์มเช่นกัน
ด้วยความที่ OlympusDAO นั้นตั้งอยู่บน Ethereum Chain หลายคนคงจะทราบกันดีอยู่แล้วว่าค่าแก๊สในการทำธุรกรรมแต่ละครั้งแพงมาก อย่างต่ำๆแล้วประมาณ 1,000 บาทขึ้นไป เพราะฉะนั้นคนทั่วไปคงใช้งานยาก ดังนั้นผมแนะนำแพลตฟอร์ม Wonderland ที่ตั้งอยู่บน Avalanche Chain แพลตฟอร์มนี้ถูกพัฒนาโดย Daniele Sesta คนเดิมที่พัฒนา Abracadabra จากบทความก่อน จุดแข็งของ Wonderland คืออยู่บน Avalanche Chain ที่มีความเร็วและค่าแก๊สที่ถูกมาก เหรียญของ Wonderland ชื่อ TIME ส่วนการซื้อจะใช้คำว่า Mint แทนคำว่า Bond แต่หลักการคือการขาย TIME ลดราคาให้แก่ผู้ซื้อเหมือนกัน ใครสนใจอยากลองใช้งาน OlympusDAO ก็ใช้ Wonderland แก้ขัดไปก่อนได้ครับ
นอกเหนือจากความผิดพลาดของผู้ใช้งานที่ทำ Seed หลุด หรือช่องโหว่ที่เกิดจาก Code ที่เขียนมาไม่รับกุมพอ หรือ Tokenomics ของ OHM ที่อาจมีจุดอ่อนแล้ว สิ่งหนึ่งที่น่ากังวลจากการขาย Bond คือผลกระทบจากการขาย Bond ครับ
คุณ Justin Bram ได้วิเคราะห์ OlympusDAO แล้วพบความเสี่ยงหนึ่งที่ค่อนข้างน่ากังวลก็คือ จำนวนผู้ถือ OHM ในช่วงหลังๆมานี้กระจุกอยู่เพียงแค่คนไม่กี่คน และปัจจุบันนี้ก็น่าจะได้กำไรไปพอสมควรแล้ว จึงกังวลว่าอาจเกิดการ Cash out หรือการเทขาย OHM เพื่อทำกำไรบ้างก็เป็นได้ อาจส่งผลให้ APR ตกลงอย่างรวดเร็วจนไม่คุ้มที่จะ Stake จึงเกิดการเทขายกันเป็นทอดๆจนระบบพังในที่สุด เพราะฉะนั้นเรื่องนี้ก็เป็นความเสี่ยงที่น่ากังวลเช่นกัน ใครสนใจรายละเอียดเข้าไปดูได้ที่นี่
OlympusDAO และ Olympus Pro นั้นล้วนเป็นแพลตฟอร์มใหม่ที่มีความต้องการช่วย Community ในโลก DeFi ให้ดียิ่งขึ้น สิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นเรื่องที่น่าประทับใจมาก และแม้ว่า Code จะไม่ได้ Fork เคสสำเร็จที่ไหนมาแต่ก็ยังไม่มีประวัติการถูกแฮคหรือโจมตีช่องโหว่ จึงถือว่าเป็นแพลตฟอร์มที่น่าจับตามาก ถ้าหากว่า OlympusDAO เกิดสำเร็จขึ้นมา จะเป็นการพลิกโฉม DeFi ใหม่ทั้งหมดเพราะการฟาร์มแบบเดิมแทบจะใช้ไม่ได้อีกต่อไปแล้ว และความยั่งยืนของแต่ละแพลตฟอร์มก็มีแต่จะเพิ่มสูงขึ้น แต่อย่างไรก็ตามการลงทุนใน DeFi ยังมีความเสี่ยงซ่อนอยู่เสมอเพียวแต่ตอนนี้อาจจะยังไม่ถูกเปิดเท่านั้น เพราะฉะนั้นควรศึกษาให้ดีก่อนการลงทุนนะครับ
บทความนี้เขียนโดย Parit Boonluean
ตรวจสอบและช่วยเรียบเรียงโดยแอดมินหาญ